تأثیر فناوری‌های ابری و پلتفرم‌های دیجیتال بر نظام‌های یادگیری سازمانی
کلمات کلیدی:
Cloud computing, Digital platforms, Organizational learning, Cognitive agility, Cloud-based innovation, Knowledge managementچکیده
هدف این مطالعه بررسی و تبیین نقش فناوری‌های ابری و پلتفرم‌های دیجیتال در ارتقای نظام‌های یادگیری سازمانی با تأکید بر شناسایی الگوهای مفهومی، سازوکارهای دانشی و پیامدهای نوآورانه در بستر تحول دیجیتال است. پژوهش حاضر از نوع مرور نظام‌مند با رویکرد کیفی اکتشافی است. داده‌ها از طریق مرور ۱۹ مقاله علمی منتشرشده بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۵ در پایگاه‌های Scopus، ScienceDirect، SpringerLink، IEEE Xplore و Google Scholar جمع‌آوری شد. فرایند تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل مضمون براساس الگوی شش‌مرحله‌ای براون و کلارک (2006) و با بهره‌گیری از نرم‌افزار NVivo نسخه ۱۴ انجام شد. معیار انتخاب مقالات شامل ارتباط موضوعی با فناوری‌های ابری، پلتفرم‌های دیجیتال و یادگیری سازمانی، کیفیت علمی، و دسترسی به متن کامل بود. نتایج تحلیل مضمون منجر به شناسایی چهار محور اصلی شد: «زیرساخت‌های فناورانه یادگیری سازمانی»، «مدل‌های پلتفرمی انتقال دانش»، «چابکی شناختی و یادگیری تطبیقی»، و «نوآوری سازمانی مبتنی بر ابر». یافته‌ها نشان داد که فناوری‌های ابری موجب تسهیل در دسترسی به منابع یادگیری، کاهش هزینه‌های زیرساختی، و تقویت انعطاف‌پذیری سازمانی می‌شوند. همچنین پلتفرم‌های دیجیتال نقش واسطه‌ای در افزایش تعاملات دانشی و شکل‌گیری فرهنگ یادگیری مشترک ایفا می‌کنند. به علاوه، چابکی شناختی در کنار نوآوری مبتنی بر ابر، زمینه‌ساز ارتقای سازگاری و پایداری یادگیری در سازمان‌ها است. فناوری‌های ابری و پلتفرم‌های دیجیتال نه‌تنها ابزارهای فناورانه، بلکه عوامل تحول در ساختار یادگیری سازمانی محسوب می‌شوند. این فناوری‌ها از طریق ایجاد شبکه‌های دانشی و داده‌محور، موجب نهادینه‌سازی فرهنگ یادگیری مستمر و توسعه نوآوری سازمانی می‌شوند. پژوهش حاضر چارچوبی مفهومی برای درک اثرات هم‌افزای فناوری و یادگیری ارائه می‌دهد و مسیر جدیدی برای سیاست‌گذاری آموزشی و مدیریت دانش در سازمان‌ها ترسیم می‌کند.
دانلودها
مراجع
Alruthaya, A., Nguyen, T.-T., & Lokuge, S. (2021). The Application of Digital Technology and the Learning Characteristics of Generation Z in Higher Education. arXiv.
Bolden, R., & Jones, S. (2022). Leadership, complexity and change in higher education. Studies in Higher Education, 47(6), 1123–1136.
Bygstad, B., et al. (2022). Exploring the digital transformation of higher education: The emergence of a digital learning space. Higher Education Quarterly, 76(4), 851–869.
Chatti, M. A., et al. (2021). Learning Analytics: Trends and Opportunities in Personalized Learning. Computers & Education, 166, 104149.
Fernández, A., et al. (2023). Digital transformation initiatives in higher education: New processes and technologies. Education Sciences, 13(11), 1125.
Gkrimpizi, T., Peristeras, V., & Magnisalis, I. (2023). Classification of Barriers to Digital Transformation in Higher Education Institutions: Systematic Literature Review. Education Sciences, 13(8), 805.
Graham, C. R., Danaa, G., Purevsuren, T., Martínez, A., Spricigo, C. B., & Batsukh, T. (2023). Digital Learning Transformation in Higher Education: International Cases. Education Sciences, 13(11), 1143.
Holmes, W., Bialik, M., & Fadel, C. (2021). Artificial Intelligence in Education: Promises and Implications for Teaching and Learning. Center for Curriculum Redesign.
Ifenthaler, D., & Gibson, D. (2023). Data-driven decision-making in higher education: Challenges and opportunities. TechTrends, 67(3), 224–236.
