رابطه بین یادگیری سازمانی و خلاقیت شغلی در محیط‌های هوشمند
کلمات کلیدی:
یادگیری سازمانی, خلاقیت شغلی, محیط هوشمند, هوش مصنوعی, نوآوری سازمانیچکیده
هدف این پژوهش بررسی و تبیین رابطه میان یادگیری سازمانی و خلاقیت شغلی در بستر محیط‌های هوشمند و فناورانه است تا نقش تعاملات فناورانه، فرهنگ یادگیری پویا و زیرساخت‌های دیجیتال در ارتقای نوآوری سازمانی مشخص شود. این پژوهش از نوع مرور نظام‌مند کیفی است که با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون انجام شد. جامعه پژوهش شامل مقالات علمی منتشرشده در پایگاه‌های Scopus، Web of Science، ScienceDirect و Google Scholar در بازه زمانی ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ بود. از میان مقالات بررسی‌شده، ۱۷ مقاله که معیارهای ارتباط مفهومی و روش‌شناسی معتبر را دارا بودند، انتخاب و با استفاده از نرم‌افزار NVivo نسخه ۱۴ مورد تحلیل قرار گرفتند. فرایند کدگذاری به‌صورت استقرایی تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و مضامین اصلی بر اساس روابط مفهومی میان یادگیری سازمانی و خلاقیت شغلی استخراج گردید. نتایج نشان داد میان یادگیری سازمانی و خلاقیت شغلی در محیط‌های هوشمند رابطه‌ای دوسویه و هم‌افزا وجود دارد. یادگیری سازمانی با ایجاد زیرساخت دانشی و فرهنگ تجربه‌گرایی موجب تسهیل خلاقیت می‌شود و در مقابل، خلاقیت نیز از طریق بازخوردهای نوآورانه مسیر یادگیری را غنی‌تر می‌سازد. همچنین فناوری‌های هوشمند مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و پلتفرم‌های همکاری دیجیتال نقش تسهیل‌گر در این تعامل ایفا می‌کنند، اما چالش‌هایی همچون مقاومت فرهنگی، شکاف مهارتی و پیچیدگی فناورانه نیز وجود دارد. پژوهش حاضر نشان داد که ادغام یادگیری سازمانی با فناوری‌های هوشمند و تقویت فرهنگ خلاقیت می‌تواند منجر به ارتقای نوآوری، چابکی سازمانی و مزیت رقابتی پایدار شود. برای تحقق این هدف، مدیران باید میان فرهنگ یادگیری، زیرساخت‌های فناوری و رهبری مشارکتی توازن برقرار کنند تا خلاقیت در سطوح فردی و سازمانی نهادینه گردد.
دانلودها
مراجع
Amabile, T., & Pratt, M. (2016). The dynamic componential model of creativity and innovation in organizations: Making progress, making meaning. Research in Organizational Behavior, 36, 157–183.
Brynjolfsson, E., & McAfee, A. (2014). The Second Machine Age: Work, Progress, and Prosperity in a Time of Brilliant Technologies. W. W. Norton & Company.
Cascio, W. F., & Montealegre, R. (2016). How technology is changing work and organizations. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 3, 349–375.
Floridi, L. (2019). The logic of futures: On the nature of accounts and arguments in ethics of digital and information technologies. In Philosophy & Technology.
Hael, M. (2024). Organizational learning and innovation: A bibliometric analysis. Journal of Innovation Studies.
Nurturing Innovative Employees: Effects of organisational learning and work environment (2019). Journal of Innovation Management.
Parviainen, P., Tihinen, M., Kääriäinen, J., & Teppola, S. (2017). Tackling the digitalization challenge: How to benefit from digitalization in practice. International Journal of Information Systems and Project Management, 5(1), 63–77.
Rumanti, A. A., et al. (2023). Exploring the role of organizational creativity and open innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity.
